Wat de mondhygiënist precies doet en hoeveel tijd het kost hangt natuurlijk af van de aard en de ernst van het probleem. U maakt eerst kennis met de mondhygiënist en u krijgt voorlichting. Ze stelt u enkele korte vragen over uw gebit, uw tandvlees, uw gezondheid in het algemeen en andere zaken die belangrijk zijn voor de mondhygiëne. Bijvoorbeeld uw dagelijkse bezigheden en uw eetpatroon. Ook een eventuele zwangerschap is van belang, omdat u dan extra gevoelig kunt zijn voor tandvleesproblemen. Daarna doet de mondhygiënist een mondonderzoek. Afhankelijk van de aard en de ernst van het probleem maakt ze ook een parostatus. Hierop wordt nauwkeurig de conditie van uw tandvlees beschreven.
De behandeling vindt steeds plaats aan de hand van die parostatus: daarop staat namelijk precies hoeveel uw tandvlees verbetert of verslechtert. Daarna maakt ze met u een behandelplan. In dat behandelplan spreekt de mondhygiënist met u af welke behandelingen nodig zijn, hoe en wanneer deze worden uitgevoerd. Ze vertelt u ook van tevoren wat uw behandeling ongeveer gaat kosten. Tot slot zal ze u een vragenlijst meegeven om thuis in te vullen en worden er eventuele vervolgafspraken gemaakt.
De behandeling alleen is niet voldoende. Geregeld onderhoud is noodzakelijk, net zoals u uw tanden moet poetsen om gaatjes te voorkomen. U moet thuis de verzorging bijhouden. Concreet houdt dat in: twee keer per dag poetsen èn daarnaast één keer per dag de ruimte tussen uw tanden en kiezen reinigen (dit heet interdentaal). Dat vraagt veel van u, daarom is een motivatie belangrijk. De mondhygiënist geeft u instructies voor het poetsen en interdentaal reinigen.
Er zijn veel verschillende mondverzorgings-middelen te koop, de mondhygiënist vertelt u welke voor u geschikt zijn en hoe u ze moet gebruiken. Het is de bedoeling dat u thuis de verzorging bijhoudt èn na de behandeling terugkomt voor nazorg. Pas dan bereikt u een optimaal resultaat. Daarnaast hebben uw voedings-gewoonten invloed op de conditie van uw gebit en tandvlees. De mondhygiënist vertelt u hoe u door middel van gezonde voeding uw mond gezond kunt houden.